یک ششم ما سکته مغزی می‌کنیم!

یک ششم ما سکته مغزی می‌کنیم!
اکنون وقت عمل است!

در هر 6 ثانیه، یک نفر در جایی از جهان به علت سکته مغزی فوت می‌کند. امسال، تقریبا 6 میلیون نفر در سرتاسر جهان به علت سکته مغزی فوت خواهند کرد و یک نفر از هر 6 نفر در طول عمرش دچار سکته مغزی خواهد شد؛ بیماری‌ای که مسوول بسیاری از مرگ‌ومیرهای سالانه (در مقایسه با ایدز، سل و مالاریا با هم) است ولی در عین حال، هنوز به صورت یک اپیدمی خاموش باقی مانده. اکنون وقت عمل است! امروزه، دوسوم افرادی که به سکته مغزی مبتلا شده‌اند، در کشورهای کم‌درآمد یا دارای درآمد متوسط زندگی می‌کنند؛ کشورهایی که سیستم‌های بهداشتی‌شان هم‌اکنون به چالش کشیده شده‌اند.
در میان سالمندان، سکته مغزی، دومین علت مرگ افراد بالای 60 سال است. این بیماری حتی به نوزادان و کودکان نیز حمله می‌کند. بدون برنامه‌ای هماهنگ در جامعه جهانی، تا سال 2015، سکته مغزی در طول هر سال، زندگی حدود 5/6 میلیون نفر را خواهد گرفت. اینک وقت عمل است! در پاسخ به این بحران، سازمان جهانی سکته مغزی، روز سکته مغزی را به عنوان روزی برای بالابردن آگاهی‌های عمومی درباره این بیماری معرفی کرده تا برنامه‌هایش را از این طریق به درستی اجرا ‌کند.

سکته مغزی چیست؟

سکته مغزی (یا حادثه عروقی ‌مغزی) وقتی رخ می‌دهد که یک رگ خونی حامل اکسیژن و مواد غذایی به مغز، به وسیله لخته مسدود یا دچار پارگی شده باشد. در این حالت، بخشی از مغز که خون و اکسیژن مورد نیازش تامین نمی‌شود، شروع به از بین رفتن می‌کند. وسعت و محل آسیب سلول‌های مغزی، تعیین‌کننده شدت سکته مغزی است و دامنه آن می‌تواند متغیر باشد. از آنجایی که نواحی مختلف مغز، اعمال مختلفی را کنترل می‌کنند، آثار یک سکته مغزی مشخص، به ناحیه‌ای از مغز که آسیب‌دیده، بستگی دارد. یک سکته کوچک در یک ناحیه حیاتی مغز می‌تواند باعث ناتوانی دایمی شود. از آنجایی که سلول‌های مغزی ترمیم نمی‌شوند، صدمه به سلول‌های عصبی، دایمی است و هر دقیقه‌ای که سکته مغزی درمان نشود، میلیون‌ها سلول مغزی می‌میرند و پارگی عروق خونی باعث سکته‌های ناشی از خون‌ریزی می‌شود.

ثانیه‌شمار سکته مغزی

هر 2 ثانیه، یک نفر در دنیا دچار سکته مغزی می‌شود.
هر 6 ثانیه، یک نفر به علت سکته مغزی می‌میرد.
سکته مغزی در هر 6 ثانیه، کیفیت زندگی یک نفر را برای همیشه تغییر می‌‌دهد و او را برای همیشه ناتوان می‌کند.

این 6 مورد را جدی بگیرید

1- عوامل خطرزا را بشناسید.
2- تحرک داشته باشید و مرتب ورزش کنید.
3- با رعایت رژیم غذایی سالم، از چاقی اجتناب کنید.
4- از مصرف الکل پرهیز کنید.
5- سیگار نکشید و اگر سیگار می‌کشید، از هم اکنون سعی کنید که آن را ترک کنید.
6- علایم خطر سکته مغزی را بیاموزید و اقدامات لازم در چنین مواردی را یاد بگیرید.
حقایقی درباره سکته مغزی
- صرف‌نظر از سن، سکته مغزی می‌تواند هر کسی را در هر زمانی مبتلا کند.
- سکته مغزی قابل پیشگیری است.
- بازماندگان سکته مغزی مجددا می‌توانند کیفیت زندگی‌شان را با مراقبت طولانی‌مدت مناسب و حمایت به دست بیاورند.
نشانه‌های هشداردهنده سکته مغزی
• ضعف ناگهانی در ناحیه صورت، دست‌یاپا (به خصوص در یک سمت بدن)،
• گیجی ناگهانی، اختلال در تکلم یا درک،
• اختلال دید ناگهانی در یک یا هر دو چشم،
• اختلال ناگهانی در راه رفتن، گیجی، اختلال در تعادل یا هماهنگی حرکات،
• سردرد ناگهانی و شدید بدون علت مشخص،
اگر متوجه یک یا چند تا از این علایم شدید، صبر نکنید. سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است. با اورژانس تماس بگیرید و به بیمارستان بروید.

دخانیات و سکته مغزی

یک ضرب‌المثل فرانسوی می‌گوید: «یک لذت کوتاه‌مدت می‌تواند عمری پشیمانی به دنبال داشته باشد.» به باور عموم، خطر اصلی سیگار، سرطان ریه است؛ اما در افراد سیگاری بسیار بیشتری، بیماری‌های قلبی - عروقی (به‌ویژه حمله‌ قلبی) و سکته مغزی در حال افزایش هستند.
برای اولین بار در سال 1940 ارتباط بین مصرف سیگار و بیماری‌های قلبی- عروقی مشخص گردید، و در حال حاضر، مطالب بسیاری درباره ارتباط بین دخانیات و بیماری‌های قلبی - عروقی وجود دارد. احتمال خطر در افرادی که سیگار کشیدن را در سنین کمتر از 16 سالگی آغاز کرده‌اند، بیشتر است.
به جز سیگار کشیدن، مصرف هر نوع دخانیات و در معرض دود سیگار بودن (سیگاری غیرفعال) نیز عاملی خطرزا در بروز بیماری‌های قلبی - عروقی محسوب می‌شود.
سیگار کشیدن از طریق مکانیسم‌های متعددی موجب بروز بیماری‌های قلبی - عروقی می‌شود. سیگار به پوشش درونی عروق خونی صدمه می‌زند، پلاک‌های کلسترول (رسوب چربی در شریان‌ها) را افزایش می‌دهد، تشکیل لخته را بیشتر می‌کند، سطح کلسترول بد یا LDL را افزایش می‌دهد و سطح کلسترول خوب یا HDL را کاهش می‌دهد و سرانجام موجب اسپاسم شریان کرونری قلب می‌شود. نیکوتین سیگار همچنین ضربان قلب را افزایش می‌دهد و فشار خون را بالا می‌برد.
ژنی که خطر بیماری‌های قلبی - عروقی را در افراد سیگاری تا 4 برابر افزایش می‌دهد، کشف شده است. حدود یک چهارم جمعیت جهان، حامل یک یا چندین کپی از این ژن هستند.
زنان سیگاری، نسبت به مردان سیگاری، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به حمله قلبی هستند. خطر حمله قلبی در زنانی که تنها 3 تا 5 نخ سیگار در روز مصرف می‌کنند 2برابر می‌شود؛ در حالی که در مردانی با مصرف 6 تا 9 نخ سیگار در روز، خطر حمله قلبی 2برابر خواهد شد.

کم‌تحرکی و سکته مغزی

یک ضرب‌المثل چینی می‌گوید: «اگر بعد از غذا خوردن قدم بزنید، دیگر مجبور نیستید دکتر بروید!» پدیده‌های صنعتی شدن، شهر نشینی و حمل و نقل مکانیزه، فعالیت‌های فیزیکی را حتی در کشورهای در حال توسعه نیز کاهش داده است؛ به طوری که در حال حاضر، حدود 60 درصد از کل جمعیت جهان، از فعالیت کافی برخوردار نیستند.
ورزش، مستقل از عوامل ژنتیکی، با طول عمر ارتباط دارد. فعالیت فیزیکی، حتی در سنین بالا نیز می‌تواند به‌طور قابل ملاحظه ای خطر ابتلا به بیماری‌های کرونری قلب، دیابت، فشار خون بالا و چاقی را کاهش دهد و به کاهش استرس، اضطراب و افسردگی کمک کند و سطح کلسترول را کاهش دهد. همچنین ورزش می‌تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ، سرطان پستان و سکته‌‌های قلبی و مغزی را کاهش ‌دهد.
انجام بیش از 150 دقیقه فعالیت فیزیکی متوسط در طول هفته یا 60 دقیقه فعالیت فیزیکی شدید در طول هفته (در محل کار، خانه یا هر جای دیگر ) می‌تواند تا 30 درصد خطر ابتلا به بیماری‌های کرونری قلب را کاهش دهد.
با وجود شواهد مستند در زمینه فواید فعالیت فیزیکی در پیشگیری و درمان بیماری‌های قلبی - عروقی و سایر بیماری‌های مزمن، در ایالات متحده آمریکا، سالانه بیش از 250 هزار نفر به علت کم‌تحرکی جان خود را از دست می‌دهند.
بین سال‌های 1980 و 1998 میلادی، تعداد وسایل نقلیه شامل ماشین سواری، کامیون و اتوبوس در جهان تا 80 درصد رشد داشته است که یک سوم این افزایش مربوط به کشور‌های در حال توسعه بوده است.
کم‌تحرکی، خطر ابتلا به بیماری‌های کرونری قلب و سکته‌های قلبی و مغزی را تا یک و نیم برابر افزایش می‌دهد.
کم‌تحرکی، عامل مرگ سالانه 9/1 میلیون نفر، 20 درصد بیماری‌های قلبی - عروقی و 22 درصد بیماری‌های کرونری قلب در جهان است.

سکته مغزی؛ دومین قاتل سالمندان

سکته مغزی دومین عامل مرگ‌ومیر در افراد بالای 60 سال و پنجمین عامل مرگ و میر در افراد 15 تا 59 سال است. این بیماری حتی به کودکان و نوزادان هم حمله می‌کند. هر سال، تقریبا 6میلیون نفر به علت این بیماری فوت می‌کنند. در حقیقت، سکته مغزی به نسبت بیماری‌های ایدز، سل و مالاریا، مسوول مرگ‌های بیشتری است و به این ترتیب، توجه رسانه‌های جهانی را به خود جلب کرده و متعاقبا رهبران جهان، دولت‌ها و بسیاری از بخش‌های جامعه مدنی را برای اتخاذ تصمیمی در این‌باره برانگیخته است.
سکته مغزی یک بیماری جهانی است که مرز نمی‌شناسد. کشورها نمی‌توانند مشکلات مربوط به سکته مغزی را به‌طور جداگانه حل کنند. روز جهانی سکته مغزی، گروه‌های حامی، بازماندگان بیمار، شبکه‌های حمایتی، انجمن‌های سکته مغزی داوطلب، مسوولان سلامت جامعه، پزشکان، پرستارها، متخصصان توانبخشی و سایرین را برای یک رویکرد مشترک جهت آموزش جامع درباره سکته مغزی، پیشگیری، درمان و مراقبت طولانی‌مدت و حمایت از بازماندگان سکته مغزی دور هم جمع می‌کند. سکته مغزی یک بیماری غیرواگیر است که سالانه به 15 میلیون نفر در سرتاسر جهان حمله می‌کند و هر 6ثانیه جان یک نفر را می‌گیرد ولی ما می‌توانیم آن را شکست دهیم.

10 فرمان برای مقابله با سکته مغزی

1. هم‌اینک عمل کنید زیرا سکته مغزی یک اپیدمی جهانی است که سلامت و کیفیت زندگی را تهدید می‌کند.
2. هم‌اینک عمل کنید زیرا ما می‌توانیم خطر سکته مغزی را کاهش دهیم و به طور موثری بیماران را درمان کنیم.
3. هم‌اینک عمل کنید زیرا کار زیادی می‌توان برای توانبخشی بازماندگان سکته مغزی انجام داد و کیفیت زندگی کلی آنها را می‌توان بهبود بخشید.
4. هم‌اینک عمل کنید تا آگاهی متخصصان و عموم مردم را درباره سکته مغزی افزایش دهید.
و به‌طور مشخص:
5.‌یک پیام واحد به سرتاسر جهان با هدف افزایش فعالیت‌های مربوط به سکته مغزی، برای تداوم یک کوشش جهانی بفرستید.
6. آگاهی‌‌ها را درباره این بیماری افزایش و علل و علایم آن را به خوبی آموزش دهید.
7. بر تعیین‌کنندگان سیاست‌های بهداشتی برای در اولویت قرار دادن مبارزه علیه سکته مغزی در برنامه‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی تاثیر بگذارید.
8. با همه بخش‌ها و سازمان‌های بیمارمحور برای پیشگیری و کاهش سکته مغزی همکاری کنید.
9. برای تاسیس واحد‌های جامع سکته مغزی و مراکز مشابه در همه گوشه و کنار دنیا تلاش کنید.
10. برای استقرار یک سیستم مراقب بهداشتی که به نیازهای هر فرد مبتلا به سکته مغزی، خانواده‌ها و مراقبان آنها پاسخ دهد، تلاش کنید.